Page 29 - การจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำในพื้นที่โครงการลดการเผาพื้นที่โล่งเตียนเพื่อบรรเทาภาวะโลกร้อน บ้านดอน หมู่ที่ 5 ตำบลสวด อำเภอบ้านหลวง จังหวัดน่าน

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
17

ปัญหาการชะล้างพังทลายของดิน น ามาตรการอนุรักษ์ดินและน้ าที่เหมาะสมมา
ปฏิบัติทั้งวิธีการทางพืชและวิธีกล อาจเลือกวิธีใดวิธีหนึ่งหรือผสมผสานทั้งสองวิธี ดังนี้

1) ไถเตรียมดินปลูกและปลูกพืชไร่เป็นแถวตามแนวระดับขวางความลาดเทของพื้นที่
2) พื้นที่ที่มีความลาดเทสูงกว่า 12 เปอร์เซ็นต์ เป็นดินตื้นควรมีการไถพรวนน้อย

ที่สุด หรือไม่มีการไถพรวนเลย

3) ใช้วัสดุคลุมดินเช่น เศษพืชหรือฟางข้าว
4) ปลูกพืชเป็นแถบหรือแถบหญ้าแฝกขวางความลาดเทของพื้นที่เพื่อช่วยชะลอการ

ไหลบ่าของน้ าผิวดิน
5) ปลูกแถบไม้พุ่มตระกูลถั่วยืนต้นตามแนวระดับขวางความลาดเทของพื้นที่

6) ในบริเวณที่มีความลาดเทเกิน 12 เปอร์เซ็นต์ น ามาตรการทางวิธีกลมาใช้ เช่น

คันคูรอบเขา ทางระบายน้ า และบ่อดักตะกอน เป็นต้น
ปัญหาดินมีความอุดมสมบูรณ์ต่ าหรือเสื่อมลง จัดระบบการปลูกพืชให้มีพืชบ ารุงดิน

หรือพืชตระกูลถั่วอยู่ในระบบการปลูกพืชหมุนเวียน -ปลูกพืชปุ๋ยสดแล้วไถกลบลงดิน -ใส่ปุ๋ยอินทรีย

ได้แก่ปุ๋ยคอก หรือปุ๋ยหมัก อัตรา 2-3 ตันต่อไร่
ข้าวไร่ ใส่ปุ๋ยเคมีสูตร 16-16-8 อัตรา 20-25 กิโลกรัมต่อไร่ ใส่หลังข้าวงอก 20-30

วัน ร่วมกับแอมโมเนียมซัลเฟต หรือแอมโมเนียมคลอไรด์ อัตรา 10-20 กิโลกรัมต่อไร่ เป็นการใส่ปุ๋ย

ครั้งที่ 2 หรือประมาณ 30 วันก่อนข้าวออกดอก
ข้าวโพด ใส่ปุ๋ยสูตร 20-20-0 อัตรา 40-50 กิโลกรัมต่อไร่ ส าหรับดินที่มีฟอสฟอรัสที่

เป็นประโยชน์ต่อพืชต่ า ใส่หลังปลูก 20-25 วัน โดยโรยข้างแถวปลูกแล้วพรวนดินกลบ ในกรณีที่ดินมี
ฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ต่อพืชสูงให้ใช้ปุ๋ยสูตร 20-10-0 อัตรา 40-50 กิโลกรัมต่อไร่

ปลูกไม้ผล-ไม้ยืนต้น ปัญหาดินตื้นมีกรวดลูกรังหรือเศษหินปนในปริมาณมาก เลือก
ปลูกเฉพาะดินที่มีความลึกปานกลาง การเตรียมหลุมปลูก ควรขุดให้มีขนาดไม่น้อยกว่า 75 x 75 x

75 เชนติเมตร ถ้าโตกว่าจะเป็นการดี หาหน้าดินจากที่อื่นมาใส่และคลุกเคล้ากับปุ๋ยอินทรีย์หรือเศษ

ใบไม้ ใบหญ้า หรือเศษวัสดุทางการเกษตรที่เหลือใช้ ปัญหาการชะล้างพังทลายของดิน ปลูกพืชตาม
แนวระดับขวางความลาดเทของพื้นที่ ปลูกพืชคลุมดิน โดยเฉพาะพืชตระกูลถั่ว นอกจากป้องกันการ

ชะล้างพังทลายของหน้าดินแล้วยังช่วยเพิ่มความอุดมสมบรูณ์ให้แก่ดิน และรักษาความชื้นในดินอีก

ด้วย หรือการปลูกพืชแซมระหว่างแถวไม้ผลหรือไม้ยืนต้น ขณะที่ยังแผ่กิ่งก้านคลุมดินยังไม่ทั่วถึง หรือ
อาจปลูกแถบหญ้าแฝกตามแนวระดับขวางความความลาดเทของพื้นที่เป็นช่วง ๆ เพื่อช่วยชะลอการ

ไหลบ่าของน้ าผิวดิน

ปัญหาดินมีความอุดมสมบูรณ์ต่ าหรือเสื่อมลง การปลูกพืชตระกูลถั่วแซมระหว่าง
แถวไม้ผลหรือไม้ยืนต้น เพื่อช่วยเพิ่มธาตุอาหารพืชบางอย่างและอินทรีย์วัตถุให้แก่ดิน