Page 47 - รายงานการสำรวจดินและสภาพการใช้ที่ดิน ศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตำบลคลองขุด อำเภอท่าใหม่ จังหวัดจันทบุรี

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

38 ร า ย ง า น การส�ารวจดิน

7.3 การจ�าแนกความเหมาะสมของดิน

7.3.1 การจ�าแนกความเหมาะสมของดินส�าหรับการปลูกพืช

จากการส�ารวจดิน การจ�าแนกความเหมาะสมของดินส�าหรับพืชเศรษฐกิจ โดยใช้วิธีประเมิน

ตามคู่มือการจ�าแนกความเหมาะสมของดินส�าหรับพืชเศรษฐกิจของประเทศไทย (กองส�ารวจและจ�าแนกดิน,
2543) ซึ่งมีรายละเอียดดังนี้

หลักเกณฑ์การจ�าแนกความเหมาะสมของดินส�าหรับพืชเศรษฐกิจ

1) ศึกษาลักษณะและคุณสมบัติต่างๆ ของดิน ตลอดจนสภาพแวดล้อมที่ได้จากข้อมูล
การส�ารวจและจ�าแนกดินอย่างละเอียด น�ามาจัดหมวดหมู่หรือเป็นชั้นตามความรุนแรงของลักษณะดินและสภาพ

แวดล้อมที่มีผลต่อการเพาะปลูกพืช หรือตามความเสี่ยงต่อความเสียหาย เมื่อน�าดินนั้นมาปลูกพืช พิจารณาโดย
ถือหลักว่า พืชที่จะปลูกตามปกติจะต้องปลูกในฤดูฝน ชั้นความเหมาะสมของดินแต่ละชั้นจะประกอบด้วยชุดดิน

หลายชุด แต่ไม่ได้หมายความว่าชั้นความเหมาะสมของดินแต่ละชั้นนั้นต้องการการจัดการที่เหมือนกันเสมอไป
ชั้นความเหมาะสมของดินแต่ละชั้นจะมีข้อจ�ากัดปลีกย่อยลงไปอีก เรียกว่า ชั้นความเหมาะสมของดินย่อย

(subclass)
2) ชั้นความเหมาะสมของดินแต่ละชั้นยกเว้นชั้นความเหมาะสมที่ 1 จะต้องระบุลักษณะ

และคุณสมบัติของดินที่มีผลต่อการเจริญเติบโตหรือมีผลกระทบต่อผลผลิตของพืชที่ปลูก ลักษณะของดินที่ระบุ
ไว้ในชั้นความเหมาะสมของดินส�าหรับการปลูกพืชแต่ละชั้น เรียกว่า ข้อจ�ากัด (limitation) การจ�าแนก

ความเหมาะสมของดินแต่ละชั้นจะต้องตรวจสอบว่าดินแต่ละชุดนั้นมีลักษณะอะไรบ้างที่รุนแรงที่สุดที่จะเป็น
อุปสรรคต่อการเจริญเติบโตหรือมีผลกระทบต่อผลผลิตของพืชก็จะตกอยู่ในชั้นความเหมาะสมนั้น

3) เมื่อทราบชั้นความเหมาะสมของดินส�าหรับการปลูกพืชแล้วให้ท�าการจ�าแนกชั้น
ความเหมาะสมย่อยลงไป โดยจะระบุชนิดของข้อจ�ากัดที่รุนแรงที่สุดไว้ต่อท้ายชั้นความเหมาะสมของดินหลัก

ชนิดของข้อจ�ากัดหรือลักษณะของดินที่เป็นอันตรายหรือท�าความเสียหายให้แก่พืช ได้แก่
t : สภาพพื้นที่ (topography)

s : เนื้อดิน (texture) หรือชั้นขนาดอนุภาคขนาดดิน (particle size class)
b : ชั้นชะล้างอย่างรุนแรง (albic horizon)

g : ความลึกที่พบก้อนกรวด (depth to gravelly layer)
x : ความเค็มของดิน (salinity)

d : การระบายน�้าของดิน (drainage)
w : น�้าแช่ขัง (water logging)

n : ความอุดมสมบูรณ์ของดิน (nutrient status)
ชั้นความเหมาะสมของดินส�าหรับพืชเศรษฐกิจ แบ่งออกเป็น 5 ชั้น ได้แก่

ชั้นความเหมาะสมที่ 1 : เหมาะสมดีมาก
ชั้นความเหมาะสมที่ 2 : เหมาะสมดี

ชั้นความเหมาะสมที่ 3 : เหมาะสมปานกลาง