Page 223 - รายงานการสำรวจดินเขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ำคลองพระเพลิงน้อยลุ่มน้ำสาขาคลองพระสทึง (รหัส 1502) ลุ่มน้ำหลักแม่น้ำปราจีนบุรี (รหัส 15) พื้นที่ดำเนินการ บ้านท่าผักชี หมู่ 6 และบ้านหนองปักหลัก หมู่ 11 ตำบลพระเพลิง อำเภอเขาฉกรรจ์ จังหวัดสระแก้ว

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

173

2. ปัญหาดินมีความอุดมสมบูรณ์ต่้า โดยเป็นดินบนพื้นที่ดอนทั้งหมด ได๎แกํ ดินมีความอุดม

สมบูรณ์ต่้าที่มีการกรํอน มีเนื้อที่ 284 ไรํ หรือร๎อยละ 6.15 ของพื้นที่ด้าเนินการ
3. ปัญหาการใช๎ที่ดินไมํเหมาะสมตามศักยภาพของที่ดิน มีเนื้อที่ 1,400 ไรํ หรือร๎อยละ
30.33 ของพื้นที่ด้าเนินการ ได๎แกํ ปัญหาการใช๎ที่ดินไมํเหมาะสมตามศักยภาพของที่ดินในพื้นที่ดินตื้น มี
เนื้อที่ 358 ไรํ หรือร๎อยละ 7.76 ของพื้นที่ด้าเนินการ และปัญหาการใช๎ที่ดินไมํเหมาะสมตามศักยภาพของ

ที่ดินในพื้นที่ดินมีความอุดมสมบูรณ์ปานกลาง มีเนื้อที่ 1,042 ไรํ หรือร๎อยละ 22.57 ของพื้นที่ด้าเนินการ
จากข๎อมูลทั้งหมดที่ได๎ สามารถน้าไปตํอยอดเพื่อใช๎ในการวางแผนการใช๎ที่ดินและวางระบบ
อนุรักษ์ดินและน้้าในพื้นที่ด้าเนินการ โดยบูรณาการกับสถานีพัฒนาที่ดินจังหวัดสระแก๎วและหนํวยงานที่
เกี่ยวข๎องตํอไป

ปัญหาดินตื้นปนเศษหิน ก๎อนกรวด หรือลูกรังที่มีการท้าคันนาปลูกข๎าว มีเนื้อที่ 358 ไรํ หรือร๎อย
ละ 7.74 ของพื้นที่ด้าเนินการ
9. วิจารณ์ผลและข้อเสนอแนะ

การจัดท้าเขตพัฒนาที่ดิน มีจุดมุํงหมายที่จะจัดระบบงานพัฒนาที่ดินของกรมพัฒนาที่ดินให๎เป็น
รูปธรรม ป้องกันและแก๎ไขปัญหาความเสื่อมโทรมของทรัพยากรดินและที่ดิน พัฒนาพื้นที่ที่ประสบปัญหา
ในด๎านการเกษตรในลักษณะของพื้นที่ลุํมน้้า พื้นที่ด้าเนินการ บ๎านทําผักชี หมูํ 6 และบ๎านหนองปักหลัก

หมูํ 11 ต้าบลพระเพลิง อ้าเภอเขาฉกรรจ์ จังหวัดสระแก๎ว เป็นพื้นที่ด้าเนินการที่มีลักษณะเป็นตัวแทน
ของพื้นที่ที่ประสบปัญหาด๎านการเกษตร ครอบคลุมสภาพปัญหาหลายปัญหาในพื้นที่ลุํมน้้าคลองพระเพลิง
น๎อย เกษตรกรในพื้นที่ท้าการเกษตรแบบอาศัยน้้าฝน และสํวนใหญํเป็นเกษตรรายยํอยที่อาศัย
ประสบการณ์และการปฏิบัติที่สืบทอดกันมา บางบริเวณท้าการเกษตรโดยไมํมีมาตรการอนุรักษ์ดินและน้้า

ขาดการปรับปรุงบ้ารุงดิน ท้าให๎ดินเสื่อมสภาพและเสื่อมโทรมลง บางบริเวณมีการใช๎ที่ดินผิดประเภทเชํน
การปลูกข๎าวบนดินพื้นที่ดอน สํงผลให๎ผลผลิตพืชตํอไรํลดต่้าลง รวมถึงรายได๎ที่ลดลงด๎วย ดังนั้น การ
พัฒนาพื้นที่เพื่อให๎เป็นรูปธรรมและมีการขยายผล จ้าเป็นต๎องมีการวางแผนการใช๎ที่ดินในระดับไรํนาให๎มี
ความถูกต๎องและเหมาะสม

ผลจากการส้ารวจดินในพื้นที่ด้าเนินการโครงการเขตพัฒนาที่ดิน ท้าให๎ได๎ข๎อมูลดิน ทราบถึง
ปัญหาทรัพยากรดิน และท้าให๎สามารถหาแนวทางการจัดการและการแก๎ไขปัญหาทรัพยากรดินในพื้นที่ได๎
ซึ่งข๎อมูลดินเป็นข๎อมูลพื้นฐานที่มีประโยชน์อยํางยิ่งตํอการวางแผนการใช๎ที่ดินเพื่อพัฒนาพื้นที่ และการ
พัฒนาพื้นที่จะประสบผลส้าเร็จไปไมํได๎ หากหนํวยงานภาครัฐไมํให๎ความชํวยเหลือและสนับสนุน รวมถึง

ไมํมีการบูรณาการรํวมกัน ดังนั้น นอกจากเกษตรกรในพื้นที่แล๎ว หนํวยงานภาครัฐที่เกี่ยวข๎องทุก
หนํวยงานควรให๎การสนับสนุน ให๎การชํวยเหลือ และท้างานในเชิงบูรณาการเพิ่มมากขึ้น เพื่อให๎การพัฒนา
พื้นที่เกิดประสิทธิภาพสูงสุดและมีความยั่งยืน

ข้อเสนอแนะ
1. สภาพปัญหาในพื้นที่ด้าเนินการ บ๎านทําผักชี หมูํ 6 และบ๎านหนองปักหลัก หมูํ 11 ต้าบล
พระเพลิง อ้าเภอเขาฉกรรจ์ จังหวัดสระแก๎ว ยังครอบคลุมปัญหาของลุํมน้้าสาขาได๎ไมํสมบูรณ์ จาก
การศึกษาพบวํายังขาดตัวแทนพื้นที่ปัญหาบางประการ ได๎แกํ พื้นที่ปัญหาดินตื้นในที่ลุํม และปัญหาดินตื้น
ถึงชั้นมาร์ลหรือก๎อนปูน ซึ่งอาจต๎องคัดเลือกพื้นที่ที่พบปัญหาดังกลําว เพื่อท้าการศึกษาเพิ่มเติมตํอไป

2. การขยายผลจากการศึกษาและวิเคราะห์พื้นที่ด้าเนินการ เพื่อน้าไปใช๎ในการแก๎ปัญหาใน
พื้นที่ลุํมน้้าสาขา ควรน้าวิธีการแก๎ปัญหาจากพื้นที่ด้าเนินการ ทั้งปัญหาทรัพยากรดิน ปัญหาจากการใช๎