Page 10 - การสำรวจและคาดการณ์ผลผลิต ข้าวนาปรัง ปีการผลิต 2549 โดยใช้เทคโนโลยีการสำรวจระยะไกลและระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์
P. 10
บทสรุปสําหรับผูบริหาร
สืบเนื่องจากปญหาเกี่ยวกับราคาผลผลิตตกต่ํา และความขัดแยงในการใชทรัพยากรน้ําของ
ชาวนาในอดีต เปนผลใหรัฐบาลตองเขามาแกไขปญหาทุกป การแกไขปญหามีความยุงยาก ทั้งนี้สวน
หนึ่งเกิดจากรัฐบาลขาดขอมูลการปลูกขาวนอกฤดูที่มีความถูกตอง ทั้งดานพื้นที่เพาะปลูกและจํานวน
ผลผลิตรวม กอนที่ผลผลิตจํานวนมากจะออกสูตลาด เพื่อใหมีการวางแผนการผลิตการตลาดที่เหมาะสม
และเปนการลดปญหาดังกลาว กรมพัฒนาที่ดินจึงไดใชเทคโนโลยีการสํารวจระยะไกลและระบบ
สารสนเทศภูมิศาสตร ในการสํารวจและคาดการณพื้นที่ปลูกขาวนาปรัง เพื่อประเมินผลผลิตซึ่งจะ
สามารถดําเนินการไดในเวลารวดเร็ว และเสร็จทันกอนผลผลิตจะออกสูตลาด การดําเนินการเริ่มขึ้นใน
เดือนธันวาคม พ.ศ.2548 และสิ้นสุดเดือนเมษายน พ.ศ.2549 แบงการทํางานออกเปน 3 ขั้นตอนดังนี้
1. นําขอมูลจากดาวเทียม Landsat - 5 ( TM ) ที่บันทึกในชวงเวลาเดียวกับฤดูปลูกขาวนาปรัง
ของเกษตรกรมาแสดงผลภาพ เพื่อวิเคราะหพื้นที่ปลูกขาว จํานวน 30 ภาพ ( Scenes ) ครอบคลุม
54 จังหวัด ไดพื้นที่ปลูกขาวนาปรังทั้ง 4 ภูมิภาค ( ยกเวนภาคใต ) รวมทั้งสิ้น 9,169,800
ไร โดยที่ภาคกลาง มีเนื้อที่ปลูกมากที่สุด คือ 4,385,717 ไร หรือรอยละ 47.83 ของพื้นที่
ปลูกทั้งหมด รองลงมาคือ ภาคเหนือ 3,694,560 ไร หรือรอยละ 40.29 ภาค
ตะวันออกเฉียงเหนือ 647,557 ไร หรือรอยละ 7.06 และภาคตะวันออก 441,966 ไร หรือ
รอยละ 4.82 เมื่อเปรียบเทียบกับปการผลิต 2548 พบวามีพื้นที่ปลูกเพิ่มขึ้นรอยละ 7.12
โดยมีสัดสวนเพิ่มขึ้นในพื้นที่ในเขตชลประทานมากกวานอกเขตชลประทาน
2. สงทีมงานสํารวจจากสวนวิเคราะหสภาพการใชที่ดินที่ 2 กรมพัฒนาที่ดิน เพื่อรวบรวมชนิด
พันธุขาวและผลผลิตเฉลี่ยเปนรายตําบลไดทั้งหมด 7,891 ตัวอยาง โดยพันธุขาวที่เกษตรกรนิยมปลูก
มากที่สุด ไดแก พันธุสุพรรณบุรี 1 ชัยนาท 1 สุพรรณบุรี 35 ปทุมธานี 1 กข 10 และพันธุ
พิษณุโลก 2 แลวนําขอมูลจากแบบสอบถามมาคํานวณทางสถิติ เพื่อหาคาผลผลิตเฉลี่ยเปนราย
ตําบล ผลการวิเคราะหไดผลผลิตเฉลี่ยทั้งประเทศ 775 กก./ไร โดยภาคกลางมีผลผลิตเฉลี่ย
สูงสุด 815 กก./ไร
3. ใชระบบสารสนเทศภูมิศาสตรวิเคราะหและประมวลผล จากขอมูลที่ไดจากขอ 1 และขอ 2
ไดผลผลิตรวมทั้งประเทศทั้งสิ้น 7,106,396 ตัน ภาคกลางไดผลผลิตรวมมากที่สุด คือ
3,572,620 ตัน หรือรอยละ 50.27 ของผลผลิตทั้งหมด รองลงมาคือ ภาคเหนือ 2,771,477 ตัน
หรือรอยละ 39.00 ของผลผลิตทั้งหมด ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 425,253 ตัน หรือรอยละ 5.99 ของ
ผลผลิตทั้งหมด และภาคตะวันออก 337,046 ตัน หรือรอยละ 4.74 ของผลผลิตทั้งหมด