Page 53 - วันดินโลก 5 ธันวาคม ดินเพื่อมนุษยธรรม : พิชิตดินเค็ม เติมเต็มผลผลิต สร้างชีวิตเกษตรกร Halt soil salinization, boost soil productivity

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

ดินที�มีผลกระทบจากเกล่อ แบ่ง
ออกเป็น 3 ประเภท โดย
พิจารณีาจากปริมาณีเกล่อ ชนิด
ของเกล่อ ปริมาณีโซึ่เดียม และ
คืวามเป็นด่างของดิน ดินแต่ละ
ประเภูทมีลักษณีะเฉพาะและ
ต้องการวิธิีจัดการที�แตกต่างกัน
(สำนักงานราชบัณีฑิิตยสภูา,
2562; Brady and Weil, 2008)
ดังนี�

• ดิินเค็ม (Saline soil) • ดิินโซึ่ดิิก (Sodic soil)
ดินที�มีเกล่อสะสมในปริมาณีมากต่อการเจริญ ดินที�มีโซึ่เดียมสะสมในปริมาณีมาก ทำให้โคืรงสร้างดินถูกทำลาย เกิด
เติบโตของพ่ช คืวามเคื็มทำให้เกิดแรงดันในดิน ปัญหาคืวามแน่นทึบและแข็ง โดยอนุภูาคืดินเหนียวที�อิ�มตัวด้วยโซึ่เดียมจะ
แรงหร่อคืวามดันที�ป้องกันไม่ให้น�ำไหลออกผ่าน เกิดการฟุ้งกระจาย ไปอุดอยู่ตามช่องว่าง ดินจึงแน่นทึบเกิดเป็นชั�นดาน
ผนังเซึ่ลล์ของรากอ่อนหร่อเน่�อเย่�อพ่ช ทำให้พ่ช ซึ่ึ�งเป็นอุปสรรคืต่อการงอกของเมล็ดพ่ชและการชอนไชของรากพ่ช
ดูดน�ำจากดินไปใช้ได้ยาก เกิดอาการเฉาหร่อ โซึ่เดียมยังทำให้อินทรียวัตถุในดินเกิดการฟุ้งกระจายและละลายมากับน�ำ
อาการใบไหม้ ยิ�งมีเกล่อเข้มข้น พ่ชยิ�งดูดน�ำไป ขึ�นสู่ผิวดินเม่�อน�ำระเหย เกิดคืราบสีดำบนผิวดิน จึงเรียกดินนี�ว่า
ใช้ได้ลดลง เกิดคืวามเป็นพิษของโซึ่เดียมและ ดินเคื็มดำ (Black alkali หร่อ Solonetz)
คืวามไม่สมดุลของธิาตุอาหารในดิน พ่ชโดยทั�วไป
เจริญเติบโตได้ลดลงตามอัตราส่วนของเกล่อในดิน • ดิินเค็มโซึ่ดิิก (Saline sodic soil)
ที�เพิ�มขึ�น เกล่อที�สะสมในดินเคื็มส่วนใหญ่เป็น ดินที�มีทั�งเกล่อและโซึ่เดียมสะสมในปริมาณีมาก จึงมีปัญหาทั�ง 2 ประการ
เกล่อคืลอไรด์ และซึ่ัลเฟตของโซึ่เดียม แคืลเซึ่ียม คื่อ พ่ชดูดน�ำและธิาตุอาหารจากดินไม่ได้ และดินแน่นทึบและแข็งเม่�อแห้ง
แมกนีเซึ่ียม เม่�อเกิดการระเหยของน�ำ จะเห็น ดินเคื็มโซึ่ดิกที�มีพัฒนาการสูง มีกระบวนการชะละลายภูายในดินเกิดขึ�น
คืราบเกล่อสีขาวบริเวณีผิวดิน จึงอาจเรียกดินนี�ว่า มาก เกล่อจะถูกชะล้างออกไป คืวามเคื็มจะลดลงมาก เหล่อแต่โซึ่เดียม
ดินเคื็มขาว (White alkali หร่อ Solonchak) จึงกล่าวได้ว่า ดินเคื็มโซึ่ดิกที�มีพัฒนาการมาก จะเปลี�ยนไปเป็นดินโซึ่ดิก

ดิินที่่�มี่ผลกระที่บจากเกลือ 51