Page 113 - คำนิยามข้อมูลแผนที่การใช้ที่ดิน

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

90

- A311 ไมชายเลน (Mangrove) ซึ่งเปนไมพุมที่ทนตอความเค็มของน้ําทะเล มีราก
อากาศและระบบรากที่ทําใหสามารถดํารงชีวิตอยูในดินที่มีสภาพขาดออกซิเจนได นอกจากนั้น ยังพบพันธุไม

ชนิดอื่น ๆ อาศัยอยูรวมกันเปนจํานวนมาก ปาชายเลนเปนบริเวณเชื่อมตอจากปาบก จึงพบพันธุไมหลาย
ชนิดจากบนบกที่อยูรวมกับปาชายเลน และพันธุไมจะขึ้นอยูในลักษณะเปนเขตแนวของแตละชนิด โดยมีแบบ
แผนแนนอน พันธุไมปาชายเลนที่พบไดทั่วไป ไดแก โกงกางใบเล็ก โกงกางใบใหญ (Rhizophora sp.)
(ภาพที่ 122) ซึ่งเปนพันธุไมสําคัญที่พบมากในปาชายเลน ตรงโคนตนแตกรากค้ําจุนมาก ฝกมีขนาดเล็กยาว

ประมาณ 30 เซนติเมตร เมื่อรวงหลนลงสูพื้นจะปกดินและงอกขึ้นมาเปนตนโกงกาง ทั้งสองชนิดมักขึ้นอยูริม
ชายฝงของเขตแนวปาดานนอก แสมขาว (Avicennia alba) (ภาพที่ 123) พันธุไมปาชายเลนที่พบมากอีก
ชนิดหนึ่ง ลักษณะตนสูงใหญ ตรงโคนตนมีรากอากาศโผลพนพื้นดันขึ้นมาเปนเสนขนาดยาวประมาณ 10-20
เซนติเมตร ดอกมีขนาดเล็กสีเหลือง กลิ่นหอม ผลมีรูปรางกลมรีคลายผลมะมวงขนาดเล็ก เมื่อหลนลงสูพื้นจึง

งอกขึ้นเปนตนใหม หรือถูกพัดพาไปกับน้ําทะเล ประสัก หรือ พังกาหัวสุม (Bruguiera gymnorrhiza)
(ภาพที่ 124) ใบมีผิวเรียบมัน ดอกประสักมีกลีบเลี้ยงสีแดง ผลมีการงอกของเมล็ดตั้งแตยังอยูบนตน ลักษณะ
เปนทอนยาวประมาณ 12 เซนติเมตร เมื่อรวงหลนปกลงบนพื้นดินโคลน จะงอกรากและเจริญเปนตน ลําพู
(Sonneratia caseolaris) (ภาพที่ 125) ลําตนคอนขางกลมมีกิ่งเกิดในแนวตั้ง เจริญทางดานขางมากกวา

ทางยอด เมื่อลําตนแตกหักจะสรางกิ่งใหมขึ้นไดเนื่องจากมีตาสํารองอยูเปนจํานวนมาก ลักษณะใบเปนใบ
เดี่ยวขนาดเล็ก สีเขียว ขอบใบเรียบ แตกใบตรงกันขามกันเปนคู มีกานใบสีชมพูมองเห็นแตไกล ดอกเปนดอก
เดี่ยวออกบริเวณปลายยอด ลักษณะผลแกมีเปลือกหนาสีเขียวอมเหลือง เนื้อออนนุม ภายในมีเมล็ดจํานวน

มาก ประมาณ 1,000 ถึง 2,500 เมล็ด ผลลําพูแกมีกลิ่นแรง จะรวงหลนระหวางเดือนมิถุนายนถึงกันยายน
เปนพืชที่รับประทานได จาก (Nypa frutican) (ภาพที่ 126) พืชจําพวกปาลมที่พบขึ้นอยูหนาแนนบริเวณริม
ฝงคลองของปาชายเลนหรือบริเวณน้ํากรอย ชาวประมงนิยมนําใบจากไปมุงหลังคาบาน ผลลักษณะเปน
ทะลาย แทงขึ้นมาจากกอ ตะบูนขาว (Xylocarpus granatum) (ภาพที่ 127) ลักษณะโคนตนมีรากแผ
ออกเปนพูพอนขนาดใหญ ผลมีขนาดและรูปรางคลายมะตูม เมื่อผลแหงจะแตกออกมีเมล็ดขนาดใหญอยู

ภายใน โปรง (Ceriops tagal) (ภาพที่ 128) ลําตนตั้งตรงขนาดสูงประมาณ 5 เมตร เมื่อติดผลมีลักษณะ
คลายคลึงกับฝกโกงกางใบเล็ก ตนโปรงจะขึ้นอยูบนพื้นดินที่คอนขางแข็งในเขตเดียวกับตะบูน ตาตุมทะเล
(Excoecaria agallocha) (ภาพที่ 129) พบขึ้นปะปนอยูกับตนฝาด สังเกตตนตาตุมไดเมื่อใบแกจะ

เปลี่ยนเปนสีสมแดงกอนที่จะรวงหลน ฝาดดอกแดง (Lumnitzera littorea) (ภาพที่ 130) ขนาดตนใหญ ลํา
ตนสีดํา ใบเล็ก อวบน้ํา ดอกออกเปนชอสีแดง ออกดอกชุกในชวงฤดูฝน เสม็ด (Melaleuca
leucadendron) (ภาพที่ 131) ดอกเปนชอสีขาว สวนใหญของพื้นที่ปาเสม็ดจะมีน้ําทวมถึงเฉพาะชวงน้ําเกิด
ในฤดูหนาวเทานั้น