Page 61 - ผลกระทบการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศต่อความชื้นในดินและการเจริญเติบโตของข้าวโพดเลี้ยงสัตว์บนพื้นที่สูง จังหวัดเชียงใหม่ The Impact of Climate Change on Soil Moisture and the Growth of Maize on Upland of Chiang Mai province.

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

51

สรุปผลและข้อเสนอแนะ

การศึกษาผลกระทบการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศต่อความชื้นในดินและการเจริญเติบโตของข้าวโพด
เลี้ยงสัตว์บนพื้นที่สูง จังหวัดเชียงใหม่ โดยการจัดการดินและการให้น้ าที่ระยะเวลาต่างกัน ในชุดดินคล้ายชุดดินภูผา
ม่านที่มีจุดประสีเทา (Ppm-gm) ระหว่างปี พ.ศ. 2561 – 2563 วางแผนการทดลองแบบ split-plot ประกอบด้วย
main plot คือ การคลุมดิน ประกอบด้วย M1: ไม่คลุมดิน และ M2: คลุมดินด้วยฟางข้าวและใส่ปุ๋ยคอก และ sub-
plot คือ การให้น้ า ประกอบด้วย S1: ไม่ให้น้ า S2: ให้น้ าทุกวัน S3: ให้น้ าทุก 2 วัน S4: ให้น้ าทุก 3 วัน และ S5: ให้
น้ าทุก 4 วัน จ านวน 3 ซ้ า สรุปผลการทดลองได้ดังนี้
1. สมบัติทางกายภาพบางประการของดิน ผลการทดลองพบว่าวิธีการคลุมดินมีผลท าให้ความหนาแน่นรวม

ของดินต่ ากว่าวิธีการที่ไม่คลุมดินและมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยส าคัญทางสถิติในปีที่ 3 และวิธีการคลุมดินมีผลท า
ให้ความชื้นในดินสูงกว่าวิธีการที่ไม่คลุมดิน ส่วนวิธีการให้น้ าที่ระยะเวลาต่างกันพบว่าไม่แตกต่างกันทางสถิติทั้งค่า
ความหนาแน่นรวมของดินและความชื้นในดิน
2. สมบัติทางเคมีบางประการของดิน ผลการทดลองพบว่าวิธีการคลุมดินมีผลท าให้ค่าความเป็นกรดเป็นด่าง
ของดิน (pH) มีค่าสูงขึ้นและมีค่าสูงกว่าวิธีการที่ไม่คลุมดินและมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยส าคัญทางสถิติในปีที่ 3
ส่วนวิธีการให้น้ าที่ระยะเวลาต่างกันพบว่าไม่แตกต่างกันทางสถิติ ขณะที่ปริมาณอินทรียวัตถุในดิน (OM) ใน 2 ปีแรก
พบว่าวิธีการคลุมดินมีปริมาณอินทรียวัตถุต่ ากว่าวิธีการที่ไม่คลุมดิน แต่ในปีที่ 3 วิธีการคลุมดินมีปริมาณอินทรียวัตถุ)
มีค่าสูงขึ้นและมีค่าสูงกว่าวิธีการที่ไม่คลุมดินและมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยส าคัญทางสถิติ ส่วนวิธีการให้น้ าที่

ระยะเวลาต่างกันพบว่าไม่แตกต่างกันทางสถิติ ส าหรับปริมาณฟอสฟอรัสในดิน (P) ในปีที่ 1 พบว่าวิธีการคลุมดินมี
ปริมาณฟอสฟอรัสในดินต่ ากว่าวิธีการที่ไม่คลุมดิน แต่ในปีที่ 2 และ 3 พบว่าวิธีการคลุมดินมีปริมาณฟอรัสในดินสูง
กว่าวิธีการที่ไม่คลุมดินแต่ไม่แตกต่างกันทางสถิติ ส่วนวิธีการให้น้ าที่ระยะเวลาต่างกันพบว่ามีความแตกต่างกันอย่างมี
นัยส าคัญทางสถิติในปีที่ 2 โดยวิธีการที่ไม่ให้น้ ามีค่าสูงสุด ส่วนปริมาณโพแทสเซียมในดิน (K) พบว่าวิธีการคลุมดินมี
ผลท าให้มีค่าสูงขึ้นและมีค่าสูงกว่าวิธีการที่ไม่คลุมดินและมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยส าคัญทางสถิติในปีที่ 3 ส่วน
วิธีการให้น้ าที่ระยะเวลาต่างกันพบว่ามีความแตกต่างกันอย่างมีนัยส าคัญทางสถิติในปีที่ 1 โดยวิธีการที่ให้น้ าทุกวันมี
ค่าสูงสุด
3. องค์ประกอบผลผลิตของข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ผลการทดลองพบว่าการคลุมดินและการให้น้ าที่ระยะเวลา
ต่างกันไม่แตกต่างกันทางสถิติ แสดงว่าไม่มีผลต่อความกว้างฝัก ความยาวฝัก จ านวนแถวต่อฝัก จ านวนเมล็ดต่อแถว

และน้ าหนัก 100 เมล็ด ของข้าวโพดเลี้ยงสัตว์
4. ผลการศึกษาปริมาณความชื้นในดินและความถี่ของการให้น้ า พบว่าปริมาณผลผลิตมีความแตกต่างกัน
อย่างมีนัยส าคัญทางสถิติในปีที่ 2 โดยวิธีการที่ให้น้ าทุกวัน วิธีการที่ให้น้ าทุก 2 วัน และวิธีการที่ให้น้ าทุก 4 วัน มี
ปริมาณผลผลิตสูงสุด และเมื่อพิจารณาผลตอบแทนทางเศรษฐกิจจะเห็นว่าวิธีการไม่คลุมดินและวิธีการที่ให้น้ าทุก 4
วัน มีต้นทุนต่ ากว่าวิธีการอื่น จึงให้ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจสูงกว่า เนื่องจากข้าวโพดเลี้ยงสัตว์เป็นพืชที่ใช้น้ าตลอด
ฤดูปลูกประมาณ 500 - 600 มิลลิเมตร ประกอบกับในพื้นที่ทดลองได้รับอิทธิพลจากน้ าฝนที่ตกลงมาในช่วงการ
เจริญเติบโตของต้นข้าวโพดและดินสามารถรักษาความชื้นในดินได้ดี ดังนั้นวิธีการไม่คลุมดินและวิธีการที่ให้น้ าทุก 4
วัน จึงเป็นวิธีที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ และให้ผลผลตอบแทนทางเศรษฐกิจสูง

ส าหรับพื้นที่ปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ที่มีปริมาณน้ าฝนเพียงพอ
5. ผลการศึกษาวัสดุคลุมดินด้วยฟางข้าวและใส่ปุ๋ยคอก พบว่าผลการวิเคราะห์ความชื้นในดินของวิธีการ
คลุมดินและวิธีการไม่คลุมดินให้ผลไม่แตกต่างกันทางสถิติ แต่จะเห็นว่าวิธีการคลุมดินมีความชื้นสูงกว่าวิธีการไม่คลุม
ดิน ดังนั้นหากเกษตรกรสามารถหาวัสดุคลุมดิน เช่น ฟางข้าวหรือเศษวัสดุต้นข้าวโพดจากพื้นที่เพาะปลูกของตนเอง
โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายด้านต้นทุนการผลิต วิธีการคลุมดินจะเป็นวิธีที่ช่วยรักษาความชื้นในดินและช่วยยืดระยะเวลาการ
ให้น้ าต้นข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ได้ในพื้นที่ที่มีฝนตกน้อยหรือฝนทิ้งช่วง