Page 47 - ศึกษาผลกระทบจากการเผาเศษวัสดุทางเกษตรต่อการปลูกพืชเศรษฐกิจในพื้นที่ลุ่มน้ำแม่แจ่มและศึกษาการชะล้างพังทลายของดินด้วยแบบจำลองการสูญเสียดินสากล

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

35

ท านายผลผลิตในปี พ.ศ. 2573 ด้วยแบบจ าลอง RCP8.5 ผลผลิตข้าวมีแนวโน้มลดลงเนื่องจากการคาดการณ์

สภาพภูมิอากาศ พบว่า ปริมาณน้ าฝนในบริเวณพื้นที่ศึกษามีปริมาณลดลง ท าให้ข้าวนาน้ าฝนมีผลผลิตลดลง
เมื่อน าผลที่ได้จากการท านายมาวิเคราะห์ทางสถิติแบบ Pair Sample T-test เพื่อสรุปยืนยันความ
แตกต่างทางสถิติถึงการเปลี่ยนแปลงของผลผลิตข้าวในอนาคตเมื่อเปรียบเทียบกับปีฐาน พบว่า คู่ของผลผลิต
ข้าวในปีฐานกับผลผลิตข้าวในปี พ.ศ. 2573 ตามแบบจ าลอง RCP6.0 และคู่ของผลผลิตข้าวในปีฐานกับ

ผลผลิตข้าวในปี พ.ศ. 2573 ตามแบบจ าลอง RCP8.5 มีความแตกต่างกันอย่างไม่มีนัยส าคัญที่ระดับความ
เชื่อมั่น 95 เปอร์เซ็นต์ ในขณะที่คู่ของผลผลิตข้าวในปีฐานกับผลผลิตข้าวในปี พ.ศ. 2603 ตามแบบจ าลอง
RCP6.0 คู่ของผลผลิตข้าวในปีฐานกับผลผลิตข้าวในปี พ.ศ. 2603 ตามแบบจ าลอง RCP8.5 คู่ของผลผลิตข้าว
ในปี พ.ศ. 2573 กับผลผลิตข้าวในปี พ.ศ. 2603 ตามแบบจ าลอง RCP6.0 และคู่ของผลผลิตข้าวในปี พ.ศ.

2573 กับผลผลิตข้าวในปี พ.ศ. 2603 ตามแบบจ าลอง RCP8.5 มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยส าคัญยิ่งที่ระดับ
ความเชื่อมั่น 99 เปอร์เซ็นต์
ทั้งนี้ เมื่อท าการวิเคราะห์ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจ โดยก าหนดให้ต้นทุนทั้งหมดและราคาขายเฉลี่ย
มีค่าคงที่ทุกปี ซึ่งเป็นค่าที่ได้จากการวิเคราะห์แบบสอบถามเกษตรกรในปี พ.ศ. 2561 - 2563 จากการค านวณ

พบว่า หากในอนาคตผลผลิตข้าวมีแนวโน้มเพิ่มขึ้น อาจท าให้เกษตรกรได้ก าไรสุทธิเพิ่มขึ้น ร้อยละ 4.60 - 36.04
โดยมีรายละเอียดดังนี้ จากการท านายผลผลิตในปี พ.ศ. 2561 - 2563 ข้าวมีผลผลิตเฉลี่ย 623 กิโลกรัมต่อไร่
คิดเป็นรายได้ทั้งหมด 6,230 บาทต่อไร่ และมีก าไรสุทธิ 2,608 บาทต่อไร่ เมื่อพิจารณาผลผลิตในปี พ.ศ. 2573
และ 2603 จากการใช้แบบจ าลอง RCP6.0 เกษตรกรมีก าไรสุทธิ 2,728 และ 3,198 บาทต่อไร่ ซึ่งมีแนวโน้ม

เพิ่มขึ้นจากปีฐาน ร้อยละ 4.60 และ 22.62 ตามล าดับ ในขณะที่การใช้แบบจ าลอง RCP8.5 เกษตรกรมีก าไร
สุทธิ 2,388 และ 3,548 บาทต่อไร่ ซึ่งมีแนวโน้มลดลงจากปีฐาน ร้อยละ 8.44 ในปี พ.ศ. 2573 และเพิ่มขึ้นจากปี
ฐาน ร้อยละ 36.04 ในปี พ.ศ. 2603 ตามล าดับ ดังตารางที่ 13

ตารางที่ 13 การคาดการณ์ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจจากการท านายผลผลิตข้าวในอนาคต

ค่าเฉลี่ยปีฐาน แบบจ้าลอง RCP6.0 แบบจ้าลอง RCP8.5
รายการ
ปี 2561-2563 ปี 2573 ปี 2603 ปี 2573 ปี 2603

ต้นทุนทั้งหมด* (บาท/ไร่) 3,622 3,622 3,622 3,622 3,622

ราคาขายเฉลี่ย* (บาท/กิโลกรัม) 10 10 10 10 10

ผลผลิตเฉลี่ย** (กิโลกรัม/ไร่) 623 635 682 601 717

รายได้ทั้งหมด (บาท/ไร่) 6,230 6,350 6,820 6,010 7,170
ก าไรสุทธิ (บาท/ไร่) 2,608 2,728 3,198 2,388 3,548

ก าไรสุทธิเพิ่มขึ้น/ลดลง (ร้อยละ) 4.60 22.62 -8.44 36.04

หมายเหตุ: * ต้นทุนทั้งหมดและราคาขายเฉลี่ย ได้จากการค านวณต้นทุน รายได้ และก าไรสุทธิ ในพื้นที่ปลูก
ข้าวบริเวณลุ่มน้ าแม่แจ่ม

** ผลผลิตเฉลี่ย ได้จากการท านายผลผลิตข้าวจากฐานข้อมูลปี พ.ศ. 2561 - 2563

จากนั้นน าผลการท านายผลผลิตข้าวในปี พ.ศ. 2573 และ 2603 ทั้งการท านายด้วยแบบจ าลอง
RCP6.0 และ RCP8.5 มาประมวลผลด้วยโปรแกรมสารสนเทศภูมิศาสตร์ เพื่อจัดท าแผนที่แสดงผลผลิตข้าว
ในพื้นที่ลุ่มน้ าแม่แจ่ม โดยพื้นที่ที่มีสีแดงเป็นพื้นที่ที่มีผลผลิตน้อยที่สุด และพื้นที่ที่มีสีเขียวเข้มเป็นพื้นที่ที่มี

ผลผลิตมากที่สุด พร้อมทั้งแผนที่แสดงผลผลิตข้าวในปี พ.ศ. 2561 - 2563 ดังภาพที่ 9 ถึงภาพที่ 13