Page 29 - ศึกษาอัตราส่วนผสมระหว่างปูนมาร์ล กรดซิลิคอนและถ่านชีวภาพเพื่อปั้นเม็ดเพื่อใช้ปรับปรุงบำรุงดินในพื้นที่ดินเปรี้ยวจัด Study the mixture ratio between marl, silicon and biochar to form pellets for increasing plant growth in acid sulfate soils
P. 29
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
อัตราส่วน 1 : 2 : 1 สำหรับ ตำรับควบคุม ให้ค่าความกว้างและยาวของฝักข้าวโพดหวานปอกเปลือก
(เซนติเมตร) ค่าน้ำหนักของฝักข้าวโพดหวาน (กรัม) ต่ำสุด ทั้งนี้ สามารถอธิบายได้ว่า ปูนมาร์ล กรดซิลิคอน
ถ่านชีวภาพดินเปรี้ยวจัดหรือดินกรดจัดนั้นมีผลกระทบต่อระบบนิเวศ ไม่ว่าจะเป็นระบบทางภายภาพ เคมี
หรือชีวะ อย่างชัดเจน นอกจากมีผลต่อคุณภาพดินแล้วยังมีผลต่อการเปลี่ยนแปลงคุณภาพน้ำและเกิดมลภาวะ
ของน้ำ ในพื้นที่ดินเปรี้ยวจัด น้ำที่ไหลผ่านพื้นที่ดินเปรี้ยวจัด จะไม่สามารถนำไปใช้ในการอุปโภค หรือใน
การเกษตรได้ นอกจากนั้นแล้วในพื้นที่ดินเปรี้ยวจัด มีปัญหาด้านเศรษฐกิจและสังคมตามมา เกษตรกรที่ทำ
การเกษตรบนพื้นที่ดินเปรี้ยวจัด จำเป็นต้องเลือกชนิดของพืชที่ปลูกให้เหมาะสม โดยทั่วไปนั้นการปลูกพืชจะ
ได้รับผลผลิตต่ำ ซึ่งจำเป็นต้องลงทุนสูงกว่าเกษตรกรที่ทำการเพาะปลูกในพื้นที่อื่นๆ การใช้ประโยชน์ที่ดินเพื่อ
การเกษตรในพื้นที่ดินเปรี้ยวจัดมีข้อจำกัด ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจอาจกล่าวได้ว่าต่ำมากหรือไม่มีเลย
แนวทางหนึ่งที่ใช้แก้ไขปัญหากันทั่วไป คือ การใช้ปูน
เนื่องจากปูนมีฤทธิ์เป็นด่าง จึงช่วยลดสภาพความเป็นกรดในดินได้ดี อัตราของปูนที่ใช้ควรใช้ปริมาณ
ตามความต้องการปูนของดิน ปูนช่วยยกระดับพีเอช ของดินให้สูงขึ้น ลดความรุนแรงของกรด และลดผลเสีย
โดยทางอ้อมอันเนื่องมาจากความเป็นกรดนั้น ปูนช่วยเพิ่มความเป็นประโยชน์ของธาตุอาหารพวกไนโตรเจน
ฟอสฟอรัส แคลเซียม แมกนีเซียม ซิลิกา โมลิบดินัม เป็นต้น และปูฯปรับปรุงสมบัติทางกายภาพของดินบาง
ชนิดให้ดีขึ้น ทำให้ดินเหนียวร่วนขึ้น ทำให้การถ่ายเทน้ำออกไปจากช่องอากาศ และการอุ้มน้ำในช่องว่างขนาด
เล็กมีมากขึ้น เหมาะสมกับการเจริญเติบโตของพืช และปูนช่วยส่งเสริมกิจกรรมของจุลินทรีย์ดินที่เป็น
ประโยชน์ต่อพืช เช่น จุลินทรีย์ที่ย่อยสลายอินทรียวัตถุสามารถดำเนินกิจกรรมได้ตามปกติ ที่ระดับพีเอชเป็น
กรดอ่อนหรือเป็นกลาง
ปุ๋ยซิลิกอนเป็นธาตุเสริมประโยชน์ (Beneficial mineral element) แก่พืชหลายชนิด ซิลิกอนจะ
อยู่ในดินในรูปของผลึกและ amorphous ของซิลิก้ารูปของซิลิเกต สำหรับการใช้กรดซิลิคอนในการปรับปรุง
พื้นที่เปรี้ยวจัดยังมีส่วนช่วยลดความเป็นพิษของเหล็ก อะลูมินัมและแมงกานิส และช่วยเพิ่มความเป็น
ประโยชน์ของฟอสฟอรัส (บรรเจิดลักษณ์, 2555) รัตนชาติ (2544) และประมุข (2546) ศึกษาผลของ
ซิลิกอนและปุ๋ยเคมีต่อผลผลิต การดึงดูดธาตุอาหารของข้าวและข้าวโพดที่ปลูกในดินเปรี้ยวจัด ชุดดินรังสิตกรด
จัด พบว่าการใส่ซิลิกอนจะส่งเสริมให้ข้าวและข้าวโพดตอบสนองต่อปุ๋ยเคมี NPK ได้มากขึ้น Takahashi
(1968) รายงานว่าในประทศญี่ปุ่นมีการใช้ปุ๋ยซิลิกอนในรูปของแคลเซียมซิลิเกตในนาข้าวอัตรา 240-250
กิโลกรัมต่อไร่ มีประโยชน์ต่อข้าวคือ เมื่อใส่สารประกอบซิลิเกตลงไปในดินที่มีการตรึงฟอสเฟตสูงจะทำให้ลด
ปริมาณการตรึงฟอสเฟตโดยซิลิเกตเข้าไปแทนที่ฟอสเฟตที่ถูกตรึงอยู่ที่พื้นผิวของแร่ดินเหนียว ออกไซด์ของ
เหล็กและอะลูมินัม ซิลิก้าจะไปสะสมอยู่ที่ผิวของใบและลำต้น ช่วยให้ข้าวตั้งชัน สังเคราะห์แสงได้ดี ลำต้น
แข็งแรงไม่ล้มง่าย ทำให้ต้านทานต่อโรคและแมลง ป้องกันเชื้อราเข้าในใบ เนื่องจากความแข็งแรงของผนัง
เซลล์ที่มีซิลิกอนสูงและมีแมลงกัดกินใบน้อยลง ซิลิกอนจะช่วยลดความเป็นพิษของแมงกานีส เหล็กและ
อะลูมินัม โดยช่วยให้ข้าวทนต่อความเป็นพิษได้มากขึ้น รากข้าวมี oxidizing power มากขึ้น ช่วยลดการสะสม
แมงกานีสและเหล็กในพืชด้วยการลดการคายน้ำ ทำให้ดูดแมงกานีสและเหล็กลดลง นอกจากนี้ยังลดการคาย
29